De aanschafbelasting voor personenauto’s (de bpm) is sinds 2006 steeds sterker afhankelijk van de CO2-uitstoot van de auto. Hiermee probeert de overheid de verkoop van zuinige auto’s met lage CO2-uitstoot te bevorderen. Uit een evaluatie van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) blijkt dat deze vergroening van de bpm effectief is: het heeft geleid tot de verkoop van meer kleine en zuinige auto’s en de grote, onzuinige modellen worden steeds minder populair.
Effecten overheidsbeleid zuinige auto
De vergroening van de bpm heeft ertoe geleid dat de nieuw verkochte privéauto’s tussen 2010 en 2012 gemiddeld 4 à 5 procent zuiniger waren dan zonder dit beleid het geval was geweest. Deze afname is gebaseerd op de door de fabrikanten opgegeven testwaarden. De CO2-uitstoot van het wagenpark daalde met circa 2 procent door de vergroening van de bpm. De vergroening leidde tot een daling van de aanschafbelasting en daarmee tot lagere verkoopprijzen voor nieuwe auto’s. Dit zorgde voor een iets groter wagenpark. De nieuwe auto’s die de afgelopen jaren zijn verkocht, blijken in de praktijk bovendien minder zuinig te zijn dan de door de fabrikanten opgegeven testwaarden, waarop het belastingbeleid is gebaseerd. De CO2-uitstoot daalde hierdoor minder snel dan op basis van de testwaarden mocht worden verwacht. Overigens zijn sinds 2007, mede door de korting op de aanschafbelasting, de belastinginkomsten met 1,5 à 2 miljard euro gedaald. Het combineren van stabiele belastingopbrengsten met het stimuleren van de verkoop van zuinige auto’s blijkt niet eenvoudig en plaatst de overheid voor dilemma’s.
Populairste zuinige auto’s
Werden in 2006 middenklassers als de Opel Astra en Peugeot 307 nog het meest verkocht in Nederland, in 2011 waren kleine, zuinige auto’s als de Volkswagen Polo en Renault Twingo het meest populair. In 2013 is een verschuiving zichtbaar naar iets ruimere auto’s, die dan inmiddels ook voor de belastingkortingen in aanmerking komen: de Volkswagen Up en Golf en de Ford Focus werden in dat jaar het meest verkocht. Door de vergroening van de bpm is Nederland nu één van de koplopers in Europa wat betreft zuinige auto’s met lage CO2-uitstoot. Vóór 2006 behoorde ons land tot de achterblijvers in Europa.
Het gehele rapport is beschikbaar op de site van PBL.